روزنامه ستاره ایران 

روزنامه ستاره ایران در ران بمدیری و سردبیری (میرزا حسینخان – صبا ملقب بکمال السلطان) تاسیس و در سال ۱۳۳۳ قمری منتشر شده است . طرز انتشار روزنامه یومیه بوده و بغیر از ایام تعطیل همه روزه منتشر میشده است.

شماره ۱۵۰ سال نهم روزنامه در شش صفحه بقطع بزرک با چاپ سربی در (مطبعه فاروس) طبع و در تاریخ دو شنبه ۱۱ شعبان ۱۳۴۳ قمری مطابق ۲۷ حوت ۱۳۰۳ شمسی منتشر گردیده. در این شماره در بالای سره قاله عکس مرحوم (خیابانی) چاپ شده و در زیر آن این سطور درج است : « مرحوم خیابانی در تاریخ سه شنبه سلخ ذی حجه الحرام ۱۳۳۸ در اثر نهضت انقلابی آذربایجان که در زیر خاکستران آتش مقدس جمهوری مخفی بود بقتل رسید و قاوب آزادیخواهان را مجروح نمود » پس از شرح مذکور (خلاصه کنفرانس مرحوم خیابانی) تحت عنوان: «شاه بکجا می‌رود؟ » طبع گردیده و این خلاصه با عبارات زیر شروع می‌گردد:

« انسان باین سمت که عضو یک هیئت اجتماعیه است باید علاقه‌مند باشد و انسان علاقه‌مند از حوادث و اتفاقاتی که در محیط و اطراف بظهور می‌رسند متأثر می‌گردد. اشخاص بعلاقه خود‌اندیش باید از هیئت جامعه طرد و اخراج شوند… » این قسمت دوستون روزنامه را گرفته و در انتهای آن از طرف اداره روزنامه بدین قسم اظهار نظر شده است: « شرحی که فوقا از نظر قارئین گرام می‌گذرد نطق شهید شهیر آقا شیخ محمد خیابانی است که در تبریز در تاریخ ۴ جوزای ۱۲۹۹ در حضور چندین هزار نفر جمعیت ایراد کرده است و ما امروز پس از چهار سال قسمتی از آنرا درج نمود بم از قرائت سطور فوق کاملاً معلوم می‌شود که همیشه در طبقه فاضل وحساس ووطن پرست مملکت نسبت با عمال شاه و بیملاقگی او بمصالح جامعه یک حس تنفر شد ید و انزجار خاطر عمیقی وجود داشته و مرحوم خیابانی با بیانات ساده و فیلسوفانه خو د عدم علاقه شاه را بجامعه گوشزد نموده.. » این شماره روزنامه ستاره ایران و همچنین شماره بعد آن از دو شماره‌های نفیس و تاریخی جراید ایران بشمار می‌رود زیرا مصادف با ایام آغاز جمهوری ایران است و در هر دوی آن اعلامیه‌ها و بیانیه‌های مختلف طبقات راجع بدر خواست جمهوریت طبع گردیده • من جمله خلاصه بیانیه آقایان رئیس الوزراء‌ها وزرای سابق است که در منزل آقای مشار الملک جمع شده بودند. و دیگر عریضه خوانین ایل بختیاری درباره تقاضای تبدیل رژیم سلطنت بجمهوری ) می‌باشد و این عریضه بامضای آقایان نجفقلی بختیاری و لطفعلی بختیاری و تصیر بختیاری است. قطعنامه (جامعه معارف) راجع بجمهوریت نیز در همین شماره است. صفحات سه و چهار روزنامه عبارت از (تلگراف ‌های خصوصی) است که از شهر‌های مختلف مخابره شده و همه آن‌ها تحت عنوان (انزجار از سلطنت قاجاریه. ابرام در برقراری جمهوریت تهدید و کلا) چاپ گردیده.

برای مزید اطلاع خوانندگان از مندرجات شماره ۱۵۰ یکی از اخبار داخله این شماره را نقل می‌نمائیم: ( در حضور آقای رئیس الوزراء (منظور اعلیحضرت رضا شاه فقید است که در آن تاریخ رئیس الوزراعو فرمانده کل قوا بوده) قبل از ظهر دیروز عموم اعضاء دیوان عالی تمیز وقضات محترم و مدیران و سایر اعضاء و اجزاء وزارت عدلیه در ملازمت آقای وزیر عدلیه و معاون آنوزارتخانه بمنزل آقای رئیس الوزراء تشرف حاصل ولایحه مفصل خود را که متضمن تظاهرات ملی در خصوص استقرار جمهوریت و تغییر رژیم بود قرائت نمودند از طرف آقای رئیس الوزراء هم نطقی مبنی بر اظهارات ملاطفت و تقدیر از وطن پرستی و تشویقی که در این مورد نموده‌اند ایراد گردید. »

روز نامه ستاره ایران یکبار در میزان ۱۳۰۱ شمسی بعلت کتک خوردن مدیر و مؤسس آن مرحوم حسین صبا دوچار تعطیل گردید و علت این تطیل قهری که بیش از یکی دو نمره نبوده مدیر آن (بواسطه بعضی پیش آمد‌های اداری از قبیل اشتغال بتصفیه محاسبات گذشته و تبدیل مطبعه) ذکر کرده در صورتیکه علت تعطیل روزنامه حادثه زیر بوده و مرحوم صبا نخواسته است آنرا آشکار کند:

کتک خوردن صبا از سردار سیه

در میزان ۱۳۰۱ شمسی جراید مرکز یک دفعه بمجلس و دولت هجوم‌های زیادی نمودند و من جمله روزنامه ستاره ایران بآذای سردار سپه که وزیر جنگ بود نصایحی نمود. این پیش آمد باعث رنجش سردار سپه گردید و مدیر ستاره ایران را احضا کرد و از او سؤال نمود که مقصودت چیست؟ مرحوم صبا می‌گوید می‌خواهم (شما نادر بشوید). در مقابل این جواب که مربوط باصل مسأله نبوده مرحوم صبا سیلی میخورد و بمحکمه نظامی گسیل می‌شود. آقای ملک الشعرای بهار در شماره اول سال سیزدهم دوره پنجم تو بهار مورخ ۳ میزان ۱۳۰۱ که شرح مذکور را نوشته درذیل آن اینطور اظهار نظر می‌نماید: ماهمان اندازه که از این قبیل تعرضات نازیبا که بدبختانه بواسطه نبودن قانون منصفین در مرکز مملکت روی می‌دهد متأسف هستیم همانقدر هم تأسف داریم که چرا سیاسیون و احرار این حرف‌ها را می‌زنند و نمی‌دانند در قرن بیستم نادر‌ها و بناپارت‌ها معنی ندارد. زیرا نادر‌ها در محیط امروزی قابل دوام نخواهند بود و روزنامجاتی هم که می‌خواهند نادر درست کنند مستحق همین معاملات‌اند. »

دفعه دیگر که روزنامه ستاره ایران تعطیل می‌شود در جوزای ۱۳۰۲ شمسی است روزنامه ایران مورخ دوم جوزای سال مذکور درباره این تعطیل تحت عنوان (تأسف) اینطور می‌نویسد: « ما از تعطیل نامه مهم و ملی ستاره ایران متأسفیم و انتظار داریم مجدداً با علاقه که آزادیخواهان دارند منتشر شود و ضمنا تذکر می‌دهیم که با سابقه آزادیخواهی حضرت صبا و مقامات ادبی‌ایشان برای وکالت مجلس عموم آزادی خواهان‌ایشان را فراموش نکنند ۲۰ محل اداره روزنامه: طهران – خیابان لاله‌زار بهای روزنامه: یکساله. داخله ۱۰۰ و خارجه ۱۲۰ قران؛ شش ماهه ۵۰ و ۶۰ قران. سه ماهه ۳۰ قران. قیمت اعلانات: صفحه اول سطری چهار قران. صفحه دو وسه سطری دو قرآن، صفحه چهار سطری یک قران. تکشماره ۸ شاهی.

میرزا حسینخان صبا – میرزا حسینخان معروف بصبا و ملقب به (کمال السلطان) از نویسندگان اخیر و مدت ده سال روزنامه ستاره را منتشر نموده. صبا از آزادیخواهان معروف و وقتی خواست در مقابل زور و قادری‌ایستادگی کند گرفتار بی مهری سردار سپه گردید و بشرحیکه قبلاً یادآور شدیم در باغشاه طهران از سردار سیه سیلی خورد. وی تا دو سه ماه قبل از مرگش روزنامه ستاره ایران را منتشر مینمود و در قضایای جمهوریت از طرفداران جدی تغییر رژیم بود. عاقبت در روز شنبه ۲۰ شهر صفر ۱۳۳۴ قمری مطابق سوم میزان ۱۳۰۳ شمسی در طهران بارض سکته جهان فانی را وداع نمود و از مرک خود داغ تازه بر دل آزادیخواهان گذاشت جنازه آنمرحوم را روز یکشنبه با احترام تمام بخاک سپردند و روز دو شنبه تمام مطبوعات و جراید پایتخت تعطیل نموده در مجلس ختمی که در مسجد سپهسالار منعقد شده بود از واردین پذیرائی می‌نمودند. غزل زیر اثر طبع شیوای مرحوم صباست که در شماره ۸ سال سیزدهم دوره پنجم روزنامه او بهار طبع گردیده است:

کنونکه گل طرب افزای باغ منظر ماست

سبوی غنچه بیا د لب تو ساغر ماست.

بسوخت خرمن ما لیک دود آن تا حشر

چو آه بررخ آئینه ستمگر ماست.

ز داغ فرقت یا قوت گوشه لب تو

مدام خون جگر قوت دیده‌تر ماست.

چنین بعجب و تکبر قدم بخاک منه

که خاک توده‌ای از بند بند بیگر ماست.

چنین که در قفس افتاده‌ایم بی‌پر و بال

فضای عالم لا یبزیر شهبر ماست.

گر آفتاب، جهان را به پرتوی گیرد

خود آفتاب جهان پر توی ز اختر ماست.

غبار خاطر گل پاک کن (صبا) بنشاط

که گل نمونه از رنگ و بوی دلبر ماست.

با مرگ مرحوم حسین صبا روزنامه ستاره ایران از بین نرفت و شورای عالی فرهنک در تاریخ ۱۵ قوس ۱۳۰۳ شمسی امتیاز آنرا بنام آقای (اعتصام‌زاده) تصویب نمود و روزنامه ستاره پس از فوت آنمرحوم از تاریخ ۲۱ جدی ۱۳۰۳ در تحت مدیریت ایشان منتشر گردید.